Coraz częściej słyszymy o popularności inwestycji pasywnych i funduszy indeksowych. Na czym polega ten rodzaj inwestycji, skąd bierze się ich rosnąca popularność i czym różni się ten model inwestowania od tradycyjnych funduszy aktywnych?
Jeśli jesteś początkującym inwestorem musisz wiedzieć, że dla osób, które chcą pomnażać swoje oszczędności i inwestować w akcje, zasadniczo dostępne są dwie ścieżki - inwestowanie bezpośrednio na giełdzie, które wymaga otwarcia konta maklerskiego, a także posiadania dużej wiedzy na temat rynku akcji, bacznej analizy rynków, spółek, otoczenia mikro i makroekonomicznego oraz zaangażowania czasu w badanie i reagowanie na zmiany, a także inwestowanie pośrednie za pomocą funduszy inwestycyjnych.
Fundusze inwestycyjne dzielą się z kolei na fundusze zarządzane aktywnie oraz fundusze pasywne. Te pierwsze zarządzane są przez specjalistów, którzy bazując na swojej wiedzy i doświadczeniu starają się osiągnąć jak najlepsze rezultaty i pobić wynik całego indeksu, podczas gdy te drugie automatycznie naśladują skład, proporcje i ruch wybranego indeksu lub instrumentu, starając się jak najwierniej odwzorować jego wynik.
Najpopularniejszym przykładem funduszy pasywnych są fundusze indeksowe inwestujące często w ETFy (z ang. Exchange TradedFunds) – czyli fundusze giełdowe, których skład z założenia odzwierciedla skład wybranego indeksu, na przykład Amerykańskiego indeksu S&P 500 i podąża za jej ruchem i wynikiem.
Warto dodać, że fundusze indeksowe to inwestycje z założenia długoterminowe, zakładające horyzont czasowy nie 5, a raczej 10, 20 czy 30 lat. Przy tym założeniu wielu inwestorów wybierających ten model inwestycji dokupuje tytuły uczestnictwa funduszy nawet w momencie chwilowych spadków indeksów, by uśrednić cenę zakupu. Zakładają oni oczywiście – podpierając się historycznymi wynikami giełd światowych, że na koniec dnia, giełdy odnotowują wzrosty i na przestrzeni 30 lat ich inwestycja - mimo okresowych wahań – przyniesie zysk.
Początkujący inwestorzy mogą mieć problem ze zrozumieniem różnicy pomiędzy funduszami indeksowymi, a ETFami. ETFy (o których więcej przeczytasz TUTAJ), które są notowane na giełdzie tak jak akcje, a zatem aby dokonać ich zakupu, trzeba zrobić to za pomocą biura maklerskiego.
Tytuły lub jednostki uczestnictwa funduszu indeksowego inwestującego w ETFy, można natomiast kupić bezpośrednio w Towarzystwie Funduszy Inwestycyjnych, u dystrybutora funduszy inwestycyjnych i na platformie online, bez konieczności otwierania konta maklerskiego. Osobom początkującym oraz tym, które nie są profesjonalistami, łatwiej zatem zdać się na fundusz i zakup tytułów uczestnictwa, niż samemu wybierać i budować portfel inwestycyjny.
Czym różnią się fundusze aktywne od pasywnych? Przyjrzyjmy się podstawowym różnicom pomiędzy tymi dwoma modelami inwestycyjnymi:
Podstawową różnicą pomiędzy funduszami zarządzanymi aktywnie, a inwestycjami pasywnymi, jest sposób budowania koszyka aktywów, w który dany fundusz inwestuje pieniądze powierzone mu przez inwestorów. W przypadku tradycyjnego modelu zarządzanego aktywnie, grupa licencjonowanych doradców inwestycyjnych i analityków na podstawie licznych analiz, posiadanej wiedzy i doświadczenia, dokonuje wyboru określonych obligacji czy akcji spółek, które w ich mniemaniu przyniosą lepsze rezultaty niż pozostałe. Ich celem jest pobicie benchmarku – czyli uśrednionej stopy zwrotu danego indeksu.
Fundusze pasywne nie próbują natomiast pobić tego wyniku, ale jak najwierniej go odzwierciedlić i dlatego automatycznie odwzorowują skład i proporcje wybranego indeksu, podążają za nim i starają się osiągnąć dokładnie taką samą stopę zwrotu. Większość pracy wykonują algorytmy, które stale dostosowują skład wchodzącego w koszyk funduszu ETFa do obecnego składu danego indeksu, by jak najwierniej go odwzorować (fundusze indeksowe składają się często z wielu ETFów).
Budowa funduszy indeksowych sprawia, że w naturalny sposób są one dużo mocniej zdywersyfikowane niż fundusze aktywne. Fundusze pasywne indeksowe inwestujące w ETFy, składają się z setek, a nawet tysięcy różnych akcji i obligacji, oferując niezwykle szeroką dywersyfikację ryzyka, podczas gdy te, zarządzane aktywnie, składają się siłą rzeczy z dużo mniejszej ilości aktywów i charakteryzują się koncentracją portfela.
Fundusze aktywne z reguły są droższe niż fundusze pasywne. Wiąże się to oczywiście z aktywnym budowaniem portfela i zarządzaniem, wymagającym stałej analizy przez szereg profesjonalistów. W przypadku funduszy indeksowych inwestujących w fundusze ETF opłaty ograniczone są do minimum, dlatego warto przyjrzeć się bliżej dostępnym na rynku niskokosztowym funduszom indeksowym, takim jak ten oferowany przez Moon.
Jedną z kolejnych różnic pomiędzy funduszami aktywnymi a pasywnymi, są wyniki historyczne danego funduszu. O ile historia funduszu zarządzanego aktywnie świadczy o umiejętnościach i wiedzy zarządzających nim analityków i doradców inwestycyjnych, o tyle w przypadku funduszy indeksowych, naśladujących – jak już wielokrotnie podkreślaliśmy – wyniki wybranego indeksu, przeszłe dane nie mają większego znaczenia. Liczy się głównie to, co wydarzy się na rynku w przyszłości i jak spółki obecne na danej giełdzie poradzą sobie na rynku jako całość. Większą wagę przykładać należałoby tu zatem do ogólnoświatowej koniunktury gospodarczej niż – jak w przypadku tradycyjnego modelu - do profesjonalizmu zaangażowanych w zarządzanie funduszami finansistów.
Niezależnie od rodzaju funduszu, inwestor musi mieć świadomość że inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem straty przynajmniej części zainwestowanych środków, a fundusze (czy to pasywne czy aktywne) nie gwarantują żadnej stopy zwrotu. Ważne też by potencjalny inwestor zastanowił się nad rodzajem funduszu indeksowego i jak najlepiej dopasował go do swojego poziomu akceptacji ryzyka oraz wieku. Osoby starsze powinny mocniej chronić swój kapitał i wybierać fundusze, w których przeważają obligacje, podczas gdy te młodsze, których horyzont inwestycyjny jest dłuższy, mogą pozwolić sobie na ofensywne inwestycje z mniejszym udziałem obligacji i większą ilością akcji.
Jedną z największych zalet inwestowania pasywnego jest to, że model ten dostępny jest niemal dla wszystkich, którzy chcą oszczędzać i szukają sposobu na pomnożenie swoich oszczędności.
Aby dokonać zakupu funduszu indeksowego inwestującego w ETFy, nie trzeba posiadać konta maklerskiego. Wystarczy otworzyć darmowe konto na platformie oferującej ten typ funduszu i aktywować je dokonując pierwszej wpłaty, co jest równoznaczne z nabyciem pierwszych tytułów uczestnictwa funduszu.
Fundusze indeksowe nie tylko dostępne są online i bez pośrednictwa biura maklerskiego, ale także charakteryzują się bezpłatnym otwarciem konta i możliwością niskich kwot wpłat – już od 100 zł. Potencjalny inwestor może nabyć tytuły uczestnictwa wpłacając pieniądze jednorazowo, może też zasilać swoją inwestycję regularnie (na przykład ustawiając stałe zlecenie przelewu z banku) lub co jakiś czas, w momencie kiedy posiada wolne środki. Regularne wpłaty zwiększają kwotę inwestycji, co na zasadzie procentu składanego, wpływa na wynik i kwotę końcową.
Dzięki temu, że zarządzanie składem funduszu indeksowego opartego o ETFy odbywa się automatycznie i nie angażuje sztabu profesjonalistów – analityków, ekonomistów, maklerów, nie wymaga złożonych analiz, czasu, koszty takiej inwestycji są zazwyczaj niższe niż w przypadku funduszy aktywnych.
Zainwestowanie w fundusz inwestycyjny indeksowy inwestujący w ETFy (na przykład za pomocą platformy Moon), daje nawet początkującym inwestorom możliwość zainwestowania w światowe rynki finansowe – na przykład amerykański indeks S&P 500, na której notowane są takie spółki jak Apple, Netflix, Johnson & Johnson, Nike, Amazon i wiele innych największych graczy na rynku. Inwestując w taki fundusz indeksowy otrzymujemy tytuły uczestnictwa funduszu, który opiera się na wspólnym wyniku tych wszystkich spółek.
Już ze swojej natury fundusze indeksowe oparte o ETFy są niezwykle zdywersyfikowanymi instrumentami finansowymi. W ich koszyku znajdują się setki a nawet tysiące aktywów, której to liczby nie byłby praktycznie w stanie nabyć żaden indywidualny inwestor. Co więcej, w skład funduszu indeksowego wchodzi zazwyczaj wiele ETFów akcyjnych i obligacyjnych.
Inwestycje pasywne to propozycja, którą docenią szczególnie początkujący inwestorzy, osoby, które nigdy wcześniej nie inwestowały w rynki akcyjne, wszyscy poszukujący tańszych opcji inwestycyjnych oraz ci, którzy cenią swój czas i wolą postawić na prostsze, mniej angażujące rozwiązania.
Dodatkowo fundusze pasywne, nie wymagają od nas posiadania konta maklerskiego, doświadczenia w inwestowaniu, złożonych analiz czy podejmowania kluczowych dla inwestycji decyzji. Wszystko dzieje się automatycznie, algorytmy podążają za indeksami, a inwestorzy mogą poświęcić swój wolny czas na co tylko zechcą.
W Stanach Zjednoczonych oraz w Europie trend na inwestycje pasywne, fundusze indeksowe i ETFy trwa już od wielu lat. Na przestrzeni ostatniej dekady udział ETF-ów w amerykańskim rynku funduszy inwestycyjnych wzrósł o 80%, a w 2019 r. fundusze indeksowe stanowiły 45% amerykańskiego - najbardziej dojrzałego rynku funduszy inwestycyjnych. Dlaczego ta pasywna rewolucja nie miała miejsca także na polskim rynku funduszy?
W Ameryce ETFy i fundusze indeksowe są bardzo szeroko dostępne – ich ilość w porównaniu z ilością ETFów dostępnych w Polsce jest nieporównywalnie większa, podobnie zresztą jak świadomość przeciętnego obywatela – niekoniecznie eksperta w dziedzinie finansów. Amerykanie dużo rzadziej lokują oszczędności w depozytach bankowych, częściej sięgają po narzędzia inwestycyjne.
Wzrost popularności pasywnego modelu inwestowania wiąże się zarówno z wieloletnimi doświadczeniami rynków inwestycyjnych, jak i ze świadomością inwestycyjną obywateli oraz wynikami historycznymi, które jednoznacznie pokazują, że aktywne zarządzanie wcale nie przynosi lepszych wyników niż automatycznie odwzorowujący wyniki indeksu model pasywny. Zaledwie 15% indywidualnych inwestorów i funduszy aktywnych udaje się pobić benchmark, a wyniki historyczne takich giełd jak giełda amerykańska pokazują, że istnieje duża szansa na to, że podążając biernie za indeksem, inwestorzy mogą liczyć na stały wzrost w długim horyzoncie czasowym.
Na polskim rynku inwestycyjnym w ramach aktywów zarządzanych przez TFI zdecydowanie dominują fundusze aktywnego zarządzania, przy czym warto dodać, że udział funduszy w aktywach wynosi jedynie 5-6%. Wraz z rosnącą inflacją, coraz większą cyfryzacja ścieżek klienta, a także coraz szerszym wachlarzem proponowanych Polakom funduszy alternatywnych, nie ma wątpliwości, że rewolucja funduszy pasywnych z pewnością wkrótce opanuje także polski rynek finansowy, zachęcając nieaktywnych do tej pory Polaków do szukania alternatywnych względem depozytów bankowych sposobów lokowania oszczędności. Szeroka dostępność inwestycji pasywnych, ich niskie koszty, prostota, płynność, transparentność oraz możliwość zakupu online mają szansę przekonać do inwestowania wszystkich tych, którzy zrozumieli już, że nie warto trzymać pieniędzy na koncie oszczędnościowym.
Fundusz indeksowy jaki oferujemy na platformie Moon to fundusz Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych Conseq - obecnego na rynku od ponad 20 lat, jednego z największych menedżerów inwestycyjnych w Czechach.
Fundusz ten składa się z funduszy ETF opartych o akcje i obligacje i pasywnie monitoruje skład i wyniki portfela ETF BlackRock, światowego lidera na rynku inwestycyjnym.
Kupując tytuły uczestnictwa tego funduszu, otrzymujesz portfel, którego podstawowymi filarami są:
Zainteresowany? Przeczytaj więcej o naszym produkcie TUTAJ lub otwórz darmowe konto jeszcze dziś i od razu zacznij pomnażać swoje oszczędności
Otwieram darmowe kontofundusze inwesytycjne nie gwarantują realizacji założonego celu inwestycyjnego, ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Osiągane przez fundusze inwestycyjne wyniki inwestycyjne w przeszłości nie stanowią gwarancji ani obietnicy osiągnięcia określonych wyników w przyszłości. Inwestycje w fundusze obarczone są ryzykiem inwestycyjnym, a uczestnik funduszu powinien liczyć się z możliwością utraty przynajmniej części wpłaconych środków.